پلی پروپیلن کوپلیمر (Polypropylene Copolymer - PPC)
پلی پروپیلن کوپلیمر چیست؟
پلی پروپیلن (PP) یک پلیمر ترموپلاستیک، سخت و بلورین (نیمه کریستالی) است که از مونومر پروپیلن تولید میشود. این ماده به خانواده پلی اولفینها تعلق دارد و یکی از پرمصرفترین و مهمترین پلیمرهای ترموپلاستیک در جهان به شمار میرود در میان پلی اتیلن، پلی استایرن، گرانول پلاستیکی، پلاستیک مهندسی و PVC یکی از پرفروش ترین محصولات پلی پروپیلن ها اند. پلی پروپیلن کوپلیمر (PP Copolymer یا PPC) زمانی به وجود میآید که در ساختار پلیمر، علاوه بر مونومر پروپیلن، از یک یا چند کومونومر (Comonomer) دیگر نیز استفاده شود. کومونومر رایجی که در تولید کوپلیمر پلی پروپیلن استفاده میشود، اتیلن (اتان) است. سایر ترکیبات الفینیک مانند بوتن یا هگزن نیز ممکن است به عنوان کومونومر مورد استفاده قرار گیرند. هدف اصلی از فرایند کوپلیمریزاسیون، اصلاح خواص پلاستیک و بهبود کیفیت محصولات نهایی است. با تنظیم نوع کومونومر و غلظت آن، میتوان به ویژگیهای خاصی مانند انعطافپذیری بهتر، مقاومت بیشتر در برابر ضربه، شفافیت یا سایر خصوصیات مطلوب دست یافت.
تفاوتهای کلیدی با هموپلیمر:
پلی پروپیلن به طور کلی به سه نوع تقسیم میشود: هموپلیمر (PP-H)، کوپلیمر بلوکی (PP-B)، و کوپلیمر تصادفی (PP-R). تفاوت اصلی بین هموپلیمر و کوپلیمر در این است که:- استحکام ضربه و چقرمگی: PPC به دلیل وجود واحدهای کومونومر، مقاومت ضربهای بالاتری نسبت به هموپلیمر PP (که شکنندهتر است، به خصوص در دماهای پایین) دارد. کوپلیمر ضربهای (PP-B) چقرمگی و مقاومت بیشتری در برابر ضربه و ترک تنشی در مقایسه با هموپلیمر نشان میدهد.
- سختی و سفتی (Rigidity): هموپلیمر دارای سختی و استحکام کششی بالاتری است. در مقابل، کوپلیمر کمی نرمتر است.
- تولید: PP-H تنها از مونومر پروپیلن تشکیل شده است. در حالی که PPC علاوه بر پروپیلن، شامل مونومر دیگری (معمولاً اتیلن) است.
لیست قیمت پروپیلن کوپلیمر
قیمتگذاری پلی پروپیلن کوپلیمر (PPC) تحت تأثیر عوامل متعددی از جمله گرید محصول، کشور و برند تولیدکننده و همچنین نرخ ارز (زیرا کوپلیمر اغلب یک محصول وارداتی است) قرار دارد. به طور کلی، تقاضا برای این ماده پلیمری در صنایع مختلف نظیر ساختمانسازی، خودرو، پزشکی و لوازم خانگی بسیار بالا است. بر اساس اطلاعات موجود در منابع، برخی از گریدهای پلی پروپیلن کوپلیمر و قیمتهای استعلامی یا اعلام شده (در تاریخ ذکر شده در منبع) به شرح جدول زیر است. توجه شود که بسیاری از گریدهای تخصصی نیاز به تماس جهت استعلام قیمت روز دارند:
|
نام محصول |
قیمت (تومان) |
|
پلی پروپیلن کوپلیمر R200 |
95,000 |
|
پلی پروپیلن کوپلیمر MR230 |
85,000 |
|
پلی پروپیلن کوپلیمر ZB332C |
79,000 |
|
پلی پروپیلن کوپلیمر R40 |
70,500 |
|
پلی پروپیلن کوپلیمر RP345 |
69,500 |
|
پلی پروپیلن کوپلیمر ZR340 |
69,500 |
|
پلی پروپیلن کوپلیمر EP548R |
64,500 |
|
پلی پروپیلن کوپلیمر EP440L |
64,200 |
|
64,000 |
|
|
63,200 |
|
|
پلی پروپیلن کوپلیمر 2XE |
(برای اطلاع از قیمت تماس بگیرید) |
|
پلی پروپیلن کوپلیمر J740 |
(برای اطلاع از قیمت تماس بگیرید) |
|
پلی پروپیلن کوپلیمر RP340N |
(برای اطلاع از قیمت تماس بگیرید) |
|
پلی پروپیلن کوپلیمر ZB332L |
(برای اطلاع از قیمت تماس بگیرید) |
|
پلی پروپیلن کوپلیمر ZR230C |
(برای اطلاع از قیمت تماس بگیرید) |
خواص پلی پروپیلن کوپلیمر
پلی پروپیلن کوپلیمر مجموعهای از ویژگیهای فیزیکی، شیمیایی و مکانیکی را ارائه میدهد که آن را برای طیف وسیعی از کاربردها مناسب میسازد. این ماده یکی از سبکترین پلاستیکهای تجاری موجود است، با چگالی که معمولاً بین 0.895 تا 0.93 گرم بر سانتیمتر مکعب قرار دارد.
مزایای اصلی کوپلیمرها:
- مقاومت در برابر ضربه و چقرمگی بالا: PPC به خصوص در نوع ضربهای (Impact Copolymer)، مقاومت ضربهای بهبود یافتهای نسبت به هموپلیمر نشان میدهد. این خاصیت باعث میشود تا در برابر ترک تنشی نیز مقاومتر باشد.
- خواص حرارتی: پلی پروپیلن میتواند خواص خود را در دماهای بالا حفظ کند. این ماده را میتوان در صورت عدم وجود بارهای بیش از حد، به راحتی با بخار استریل کرد و در برابر آب جوش مقاومت نشان میدهد. دمای نرم شدن ویکات (Vicat Softening Temperature) برای برخی گریدهای کوپلیمر ضربهای میتواند به 150 درجه سانتیگراد برسد.
- شفافیت (Clarity): گریدهای کوپلیمر تصادفی، شفافیت و وضوح نوری بهتری نسبت به کوپلیمرهای ضربهای و هموپلیمر PP ارائه میدهند. این ویژگی آنها را برای بستهبندیهای شفاف ایدهآل میکند.
- مقاومت شیمیایی: PP دارای مقاومت عالی در برابر اسیدها، بازها، و الکلها است. کوپلیمرها به طور کلی مقاومت خوبی در برابر رشد ترکهای محیطی نشان میدهند و برای بستهبندی صابونها، مواد شوینده و سایر سورفکتانتها عالی هستند.
- سایر مزایا: PPC دارای جوشپذیری خوب، ثبات ابعادی عالی و مقاومت کمتری در برابر انقباض و تاب برداشتن در طول قالبگیری است.
محدودیتها و معایبپلی پروپیلن کوپلیمر:
مانند سایر انواع پلی پروپیلن، کوپلیمر نیز دارای محدودیتهایی است:- حساسیت به UV: مقاومت پایینی در برابر اشعه ماوراء بنفش (UV) و خراشیدگی دارد.
- دمای پایین: میتواند در دماهای پایین (حدود زیر ۲۰- درجه سلسیوس) شکننده شود.
- حلالها: مقاومت محدودی در برابر حلالهای آروماتیک و کلرینه دارد و در آنها متورم میشود.
- اشتعالپذیری: پلی پروپیلن بسیار قابل اشتعال است.
جدول خواص مکانیکی و فیزیکی پلی پروپیلن کوپلیمر (PPC)
برخی از مشخصات فیزیکی و مکانیکی عمومی پلی پروپیلن کوپلیمر (PP Copolymer - شیمیایی) در منابع موجود است:
| خاصیت | مقدار تقریبی | واحد | توضیحات/استاندارد |
|
چگالی (Density) |
0.897 تا 0.91 | g/cm³ |
ترموپلاستیک نیمه کریستالی |
|
دمای ذوب (Melting Point) |
135-159 | درجه سلسیوس |
کمتر از هموپلیمر (160-165) |
|
دمای انتقال شیشهای (Tg) |
۱۰- | درجه سلسیوس |
- |
|
جذب آب پس از ۲۴ ساعت |
حداکثر 0.1 | درصد |
- |
|
استحکام کششی |
4800 | psi |
- |
|
استحکام خمشی |
5400 | psi |
- |
|
مدول خمشی |
160000 | psi |
- |
|
مقاومت به رشد ترک محیطی |
خوب | - |
- |
|
ضریب انبساط حرارتی |
بالا | - |
محدودیت کاربرد در دمای بالا |
تولید کنندگان بین المللی پلی پروپیلن کوپلیمر
پلی پروپیلن کوپلیمر (PPC) به دلیل کاربردهای گسترده در صنایع بستهبندی، خودرو و پزشکی، یک محصول بسیار پرتقاضا در سطح جهانی است. تولیدکنندگان بینالمللی بزرگی در این حوزه فعالیت دارند و پلیمرهایی مانند کوپلیمرهای تصادفی (PP-R) و کوپلیمرهای بلوکی (PP-B) را برای کاربردهای تخصصی عرضه میکنند. این شرکتها اغلب دارای زنجیرههای تأمین یکپارچه بوده و گریدهای مختلفی را برای مقاومت در برابر حرارت و اشعه (به ویژه برای مصارف پزشکی) تولید میکنند. در زیر، فهرستی از برخی از تولیدکنندگان و برندهای بزرگ بینالمللی فعال در حوزه پلی پروپیلن کوپلیمر (PP و PPC) آمده است:
|
شرکت تولیدکننده |
منطقه فعالیت اصلی |
توضیحات یا برندهای مرتبط |
|
Saudi Basic Industries Corporation (SABIC) |
جهانی (شامل اروپا، آسیا، آمریکا، آفریقا و چین بزرگ) |
دارای پرتفوی قوی از PP گرید پزشکی، کوپلیمرهای بلوکی مقاوم در برابر استریلسازی |
|
Exxon (ExxonMobil) |
جهانی (شامل قاره آمریکا، اروپا و آسیا پاسیفیک) |
یکی از تولیدکنندگان بزرگ جهانی پلیمرهای PP |
|
LyondellBasell |
جهانی |
مالکیت یا استفاده از علائم تجاری متعدد PP مانند Moplen، Adflex، Softell و Hostacom |
|
Japan Polypropylene Corporation |
ژاپن |
فعال در فناوری کاتالیست متالوسن (Metallocene catalyst) و تولید محصولات PP مانند NOVATEC™ PP . |
|
INVISTA Polypropylene |
- |
تولیدکننده کوپلیمرهای تصادفی (Random Copolymer) گرید پزشکی با قابلیت استریل شدن و وضوح نوری بالا |
|
INEOS Olefins & Polymers USA |
ایالات متحده |
تولیدکننده پلی اولفینها (شامل PP) |
|
RTP Company |
- |
در کنار SABIC و Exxon به عنوان تولیدکننده بزرگ پلیمر ذکر شده است |
روش تولید پلی پروپیلن کوپلیمر
پلی پروپیلن کوپلیمر (PPC) با استفاده از فرایند کوپلیمریزاسیون مونومر پروپیلن و یک یا چند کومونومر دیگر، که معمولاً اتیلن است، تولید میشود. این فرایند یک واکنش پلیمریزاسیون است که تحت شرایط کنترل شده حرارت، فشار و کاتالیزور انجام میگیرد.مونومرها و کاتالیستها پلی پروپیلن یک رزین هیدروکربنی خطی است که از پلیمریزاسیون مونومر پروپیلن ساخته میشود.
- استخراج مونومر: مونومرهای سازنده (پروپیلن و کومونومرها) ابتدا از سوختهای فسیلی یا فرآیند کرکینگ نفتا (تقطیر سبک نفت خام) استخراج میشوند.
- نقش کاتالیست: برای انجام پلیمریزاسیون، از کاتالیستهای خاصی استفاده میشود. رایجترین روش برای تولید PP استفاده از کاتالیستهای زیگلر-ناتا است. این کاتالیستها به تنظیم جرم پلیمر و ساختار آن کمک میکنند.
- کاتالیستهای نسل جدید: روش دیگری که به طور فزایندهای استفاده میشود، بهرهگیری از کاتالیستهای متالوسن (Metallocene catalyst) است. این نوع کاتالیستها به ایجاد ویژگیهایی مانند مقاومت در برابر حرارت و شفافیت محصول نهایی کمک میکنند.
مکانیسم کوپلیمریزاسیون در تولید کوپلیمرها، نوع قرارگیری کومونومر (معمولاً اتیلن) در زنجیره پلیمر تعیینکننده نوع کوپلیمر و خواص نهایی آن است:
- کوپلیمر تصادفی (PP-R): این نوع با کوپلیمریزاسیون مونومر پروپیلن و مقدار کمی مونومر اتیلن (معمولاً ۱ تا ۴ درصد جرمی) تولید میشود. مونومر اتیلن به صورت تصادفی و بیقاعده در طول زنجیره پروپیلن توزیع میشود. این توزیع تصادفی باعث کاهش تبلور (کریستالیزاسیون) و نقطه ذوب پلیمر میشود. کاهش تبلور خود باعث بهبود مقاومت در برابر ضربه، فشار هیدرواستاتیک طولانی مدت، و مقاومت در برابر پیری اکسیژن حرارتی میشود.
- کوپلیمر بلوکی (PP-B یا ضربهای): در این نوع، مونومرها به صورت دستهای (بلوکی) در زنجیره اصلی قرار میگیرند. محتوای اتیلن در این نوع معمولاً بالاتر است (حدود ۵ تا ۱۵ درصد). این آرایش منظمتر، باعث میشود پلیمر حاصل سختتر شده و شکنندگی کمتری نسبت به نوع تصادفی داشته باشد.
گریدهای مختلف پلی پروپیلن کوپلیمر
پلی پروپیلن کوپلیمر عمدتاً به دو دسته اصلی تقسیم میشود که در بازار به نامهای کوپلیمر تصادفی (Random Copolymer) و کوپلیمر بلوکی (Block Copolymer) شناخته میشوند. نوع پیوند و آرایش کومونومرها (اغلب اتیلن) در زنجیره پلیمری، تعیینکننده خواص فیزیکی و کاربرد هر گرید است.
۱. کوپلیمر تصادفی (Random Copolymer - PP-R)
- ساختار و نامگذاری: از پلیمریزاسیون پروپن و اتن تولید میشود که مقدار اتن معمولاً حداکثر ۶ درصد جرمی است. کومونومرها (اتیلن) به شکل تصادفی و بیقاعده در طول زنجیره پلی پروپیلن توزیع میشوند.
- خواص متمایز: این نوع کوپلیمرها منعطفتر، شفافتر، و دارای وضوح نوری بهتری هستند. همچنین، PP-R دارای سختی بیشتری نسبت به کوپلیمر ضربهای است.
- کاربردها: به دلیل شفافیت و سفتی، در محصولاتی که نیاز به ظاهر عالی و شفافیت دارند، استفاده میشود.
۲. کوپلیمر بلوکی / ضربهای (Block Copolymer - PP-B یا Impact Copolymer)
- ساختار و نامگذاری: این نوع کوپلیمر نیز از اتن و پروپن استفاده میکند، اما مقدار اتن معمولاً بیشتر است (حدود ۵ تا ۱۵ درصد جرمی). مونومرها به صورت دستهای (بلوکی) در زنجیره اصلی پلیمر قرار میگیرند. کوپلیمر ضربهای را میتوان با افزودن یک فاز کوپلیمر تصادفی (شامل ۴۵ تا ۶۵ درصد اتیلن) به هموپلیمر پلی پروپیلن تولید کرد.
- خواص متمایز: این آرایش منظمتر باعث میشود که پلیمر حاصل سختتر شده و شکنندگی کمتری نسبت به نوع تصادفی داشته باشد. PP-B مقاومت در برابر ضربه بهبود یافته و انعطافپذیری بالاتری دارد.
- کاربردها: به دلیل نیاز به استحکام و مقاومت بالا در برابر ضربه، در صنایعی که چقرمگی در آنها حیاتی است، استفاده میشود.
|
نوع گرید کوپلیمر |
نام دیگر (رایج) | درصد اتیلن (حدودی) | آرایش مونومرها | ویژگیهای کلیدی |
کاربردها (بر اساس گریدهای ایرانی) |
|
کوپلیمر تصادفی |
PP-R یا PP-RC | تا ۶% جرمی | تصادفی، بیقاعده | انعطافپذیرتر، شفافیت بالا، سفتی بیشتر از ضربهای |
تولید لولههای سبز، اتصالات لولهکشی، بستهبندی شفاف، تجهیزات پزشکی |
|
کوپلیمر بلوکی |
PP-B یا Impact Copolymer | ۵% تا ۱۵% جرمی | بلوکی، دستهای منظم | استحکام بالا، مقاومت ضربهای عالی، شکنندگی کمتر |
قطعات خودرو (داشبورد، جعبه باتری، سپر)، قطعات محکم تزریقی، لوازم خانگی |
|
گرید کوپلیمر |
خانواده | پتروشیمی تولیدکننده |
کاربرد اصلی |
|
|
EP440L (440L) |
کوپلیمر شیمیایی | جم |
ساخت قطعات خودرو |
|
|
MR230 |
کوپلیمر شیمیایی | مارون |
تولید لوله و اتصالات پلی پروپیلنی |
|
|
ZB332C (332C) |
کوپلیمر شیمیایی | نوید زرشیمی |
تولید لوله سبز |
|
|
ZR230 |
کوپلیمر شیمیایی | نوید زر شیمی |
ساخت لوله و اتصالات پلی پروپیلنی |
|
|
R60 |
کوپلیمر شیمیایی | اراک |
ساخت قطعات سخت و لولههای سبز |
|
|
PP R40 (EPC40R) |
کوپلیمر شیمیایی | اراک و مارون |
- |
|
|
RP340R (PP RP) |
کوپلیمر شیمیایی | مارون و جم |
- |
|
|
ZB332L (332L) |
کوپلیمر شیمیایی | نوید زر شیمی |
ساخت جعبه باتری و داشبورد اتوموبیل |
|
|
EP440G (440G) |
کوپلیمر شیمیایی | جم |
استحکام و ضربهپذیری بالا (قطعات محکم) |
|
|
PP 548R |
کوپلیمر (شیمیایی) | - |
- |
|
|
ZR340 |
کوپلیمر | - |
- |
|
|
RP345 |
کوپلیمر | - |
- |
سوالات متداول درباره پلی پروپیلن کوپلیمر
۱. پلی پروپیلن کوپلیمر (PPC) دقیقاً چگونه با هموپلیمر (PPH) متفاوت است؟
تفاوت اصلی این است که PP کوپلیمر علاوه بر مونومر پروپیلن، شامل یک یا چند کومونومر (اغلب اتیلن) است. این ساختار باعث میشود PPC در مقایسه با هموپلیمر، مقاومت ضربهای بالاتر و انعطافپذیری بیشتری داشته باشد، در حالی که PPH سختتر، سفتتر و شکنندهتر است.
۲. انواع اصلی کوپلیمر پلی پروپیلن کدامند و کاربرد هر یک چیست؟ دو نوع اصلی وجود دارد:
- کوپلیمر تصادفی (PP-R): مونومر اتیلن به صورت تصادفی قرار گرفته است. این نوع شفافیت و انعطافپذیری بالایی دارد و در تولید لولههای آب گرم و سرد (PPR)، دستگاههای پزشکی و بستهبندیهای شفاف کاربرد دارد.
- کوپلیمر بلوکی یا ضربهای (PP-B): مونومرها به صورت دستهای منظم قرار گرفتهاند. این نوع مقاومت ضربهای و چقرمگی بسیار بالایی دارد و در تولید قطعات خودرو (مانند داشبورد و سپر) و لوازم خانگی که نیاز به استحکام دارند، استفاده میشود.
۳. چرا از پلی پروپیلن کوپلیمر در صنعت خودرو استفاده میشود؟
به دلیل مقاومت ضربهای عالی، انعطافپذیری، چگالی پایین (که به کاهش وزن خودرو کمک میکند)، و قالبگیری آسان، PPC به طور گستردهای در قطعات داخلی و خارجی خودرو استفاده میشود. از جمله کاربردهای آن میتوان به پنلهای در، مجموعههای داشبورد، و محفظههای باتری اشاره کرد.
۴. آیا پلی پروپیلن کوپلیمر برای کاربردهای پزشکی مناسب است؟ بله، PPC به دلیل خواصی نظیر بیوسازگاری خوب، مقاومت شیمیایی و قابلیت استریلسازی (از جمله مقاومت به اشعه گاما و پرتوی الکترونی)، در تولید دستگاههای پزشکی یکبار مصرف، سرنگها، لولههای آزمایشگاهی و بستهبندیهای دارویی استفاده میشود.
۵. خواص نوری (شفافیت) در کوپلیمرها چگونه است؟
کوپلیمرهای تصادفی وضوح و شفافیت نوری بسیار بهتری نسبت به هموپلیمر دارند. این ویژگی آنها را برای فیلمهای بستهبندی، بطریهای شفاف و ظروف مواد غذایی که وضوح در آنها مهم است، ایدهآل میکند.
۶. دانسیته (چگالی) پلی پروپیلن کوپلیمر چقدر است؟
پلی پروپیلن کوپلیمر یکی از سبکترین پلاستیکهای موجود است. چگالی آن معمولاً بین ۰.۸۹۵ و ۰.۹۳ گرم بر سانتیمتر مکعب است.
۷. دمای کاربری (استفاده) پلی پروپیلن کوپلیمر تا چه حد است؟
دمای کاربری مداوم پلی پروپیلن کوپلیمر معمولاً بین ۹۰ تا ۱۲۰ درجه سلسیوس است. این ماده میتواند در برابر آب جوش و استریلسازی با بخار مقاومت کند. دمای ذوب آن حدود ۱۳۵ تا ۱۵۹ درجه سلسیوس است.
۸. آیا PPC مقاومت شیمیایی خوبی دارد؟
بله، پلی پروپیلن کوپلیمر مقاومت شیمیایی بسیار خوبی در برابر اسیدها، بازهای رقیق، و الکلها دارد. این ویژگی آن را برای ساخت ظروف نگهداری مواد شوینده و مواد شیمیایی مناسب میسازد. با این حال، مقاومت آن در برابر حلالهای آروماتیک و کلرینه ضعیف است.
۹. کاتالیستهای مورد استفاده در تولید کوپلیمر PP کدامند؟
رایجترین کاتالیستها، کاتالیستهای زیگلر-ناتا هستند. همچنین، کاتالیستهای متالوسن برای ایجاد گریدهای با شفافیت و خصوصیات حرارتی بهبود یافته، در تولید PP کوپلیمر به کار میروند.
به عنوان یک مرجع حرفهای و تخصصی در عرضه و فروش انواع مواد اولیه پلاستیک و پلیمر، اریس پلاست تضمینکننده دسترسی شما به بهترین و باکیفیتترین گریدهای کوپلیمر پلیپروپیلن موجود در بازار است. ما با ارائه اطلاعات فنی دقیق، به شما کمک میکنیم تا انتخابی مطمئن و آگاهانه داشته باشید. برای استعلام قیمت روز کوپلیمر پلیپروپیلن، و بهرهمندی از مشاوره رایگان کارشناسان ما جهت انتخاب گرید مناسب، همین حالا با ما تماس بگیرید.